W ten weekend się nie zobaczycie – kiedy drugi rodzic utrudnia kontakty

Rozstanie rodziców, zwłaszcza rozwód, jest zdarzeniem trudnym nie tylko dla byłych partnerów. Jeśli macie dzieci, taka sytuacja jest dla nich często prawdziwym dramatem. Polskie prawo rodzinne zakłada ochronę małoletnich w przypadku rozwodu lub rozstania, ale nie jest to proces łatwy. Dowiedz się, jak możesz walczyć w takim przypadku o swoje prawa.

Na czym polega utrudnianie kontaktów z dzieckiem?

W założeniu sytuacja dzieci ma pozostać bez zmian w stosunku do czasu sprzed rozstania (prawo do wychowania przez oboje rodziców). Niestety, często zdarzają się przypadki utrudniania kontaktów z dziećmi. Utrudnianie kontaktów z dzieckiem może przybierać różne formy. Rodzice najczęściej muszą mierzyć się z manipulowaniem zachowaniami małoletniego. Te z pozoru niegroźne działania powtarzają się regularnie. W czasie, gdy zostało zaplanowane spotkanie z drugim rodzicem, dziecko może być przekonywane do opuszczenia go np. poprzez przedstawianie innej kuszącej atrakcji w postaci zakupu wymarzonej zabawki czy wyjścia do ulubionej restauracji.

Może się też zdarzyć, że w celu zniechęcenia do kontaktów drugi z rodziców jest przedstawiany w negatywnym świetle. Bardzo często dochodzi również do sytuacji, w której dziecko jest “straszone” mamą albo tatą. Opowiadanie niestworzonych historii czy wręcz wskazywanie, że podczas kontaktów z matką bądź ojcem małoletniemu grozi niebezpieczeństwo, może zapisać się w psychice i skutecznie zniechęcić do spotkań.

Na tym jednak utrudnianie kontaktów z dzieckiem się nie kończy. Niektórzy rodzice dopuszczają się nawet rodzicielskich porwań. Już samo nietrzymanie się ustalonego grafiku kontaktów jest naruszeniem prawa. Zasady w zakresie kontaktów muszą być przestrzegane. Zabieranie dziecka bez zgody drugiego rodzica jest niedopuszczalne i może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych.

Ogół czynności w zakresie utrudniania kontaktów z dzieckiem jest powszechnie określany jako „alienacja rodzicielska”. To nic innego jak celowa przemoc psychiczna, która ma pomóc w osiągnięciu założonych celów. Jest to bardzo często formą zemsty za rozstanie bądź to, co działo się przed nim. Niezależnie od stopnia podejmowanych działań rodzic, który zauważa niewłaściwe zachowania byłego partnera w zakresie opieki, powinien od razu podjąć zdecydowane działania w celu poprawy sytuacji. Nie należy bać się korzystania z pomocy właściwych organów. Wystąpienie do sądu to często jedyna droga do uregulowania sytuacji dziecka.

Co zrobić w przypadku utrudniania kontaktów z dzieckiem?

Niezależnie od tego, jaką formę przyjmuje utrudnianie kontaktów z dzieckiem, nie czekaj – reaguj! Nie miej oporów przed wystąpieniem na drogę sądową. Tylko w ten sposób spór zostanie rozstrzygnięty w sposób wiążący. Wniosek o ustalenie kontaktów z dzieckiem trzeba złożyć w wydziale rodzinnym i opiekuńczym sądu rejonowego właściwego pod względem miejsca zamieszkania dziecka albo razem z pozwem o rozwód. W przygotowaniu wniosku pomoże doświadczona w sprawach rodzinnych kancelaria prawna.

Dzięki ustaleniu kontaktów z dzieckiem stworzony zostanie harmonogram opieki nad małoletnim, który będzie wiążący dla obu rodziców. Podczas jego opracowywania powinny być uwzględniane okoliczności dotyczące każdego z partnerów. Oraz potrzeby dziecka. Sąd stara się znaleźć najlepsze dla dziecka rozwiązanie trudnej sytuacji pomiędzy rodzicami. Wniosek o zabezpieczenie kontaktów ureguluje z kolei stosunki tymczasowo, na czas trwania postępowania sądowego (także w sprawie o rozwód).

Jakie kroki możesz podjąć, jeśli drugi rodzic nie respektuje orzeczenia sądu?

Po wydaniu orzeczenia, które ureguluje kwestie kontaktów z dzieckiem, muszą się do niego stosować oboje rodzice. W praktyce jednak zdarza się, że również po zakończeniu postępowania były partner kontynuuje utrudnianie opieki nad małoletnim.

W takiej sytuacji konieczne będzie podjęcie dalszych kroków prawnych. Po zgłoszeniu zachowania rodzica sąd zbada sprawę i może zagrozić sankcjami finansowymi. Ewentualna grzywna może wynieść nawet kilkanaście tysięcy złotych, jednak sądy najczęściej stosują mniej dotkliwych kar. Ich wysokość jest uzależniona od możliwości finansowych rodzica i okoliczności sprawy.

Jak przebiega egzekwowanie orzeczenia sądu w zakresie opieki?

Do egzekwowania orzeczenia sądu w zakresie opieki nad dzieckiem możesz doprowadzić w drodze egzekucji kontaktów z dzieckiem. Wbrew nazwie, nie prowadzi jej komornik ani kurator. To oddzielne postępowanie sądowe prowadzone zgodnie z przepisami procedury cywilnej, które składa się z dwóch etapów.

W pierwszym dochodzi do zagrożenia nałożeniem obowiązku zapłaty określonej kwoty. Drugi wchodzi w grę, gdy rodzic w ciągu pół roku nie stosuje się do ustalonego harmonogramu kontaktów. Sąd wyda nakaz zapłaty sumy, którą wcześniej zagroził. Wszczęcie postępowania wymaga wniosku rodzica – sąd nie ma możliwości działania w tym zakresie z urzędu. Na wydane w sprawie po wysłuchaniu stron postanowienie przysługuje prawo do zażalenia. Uwaga! Zażalenia, a nie apelacji – to częsty błąd, więc tym bardziej lepiej powierzyć sprawę prawnikowi rodzinnemu.

Utrudnianie kontaktów z dzieckiem to poważny problem wśród wielu byłych partnerów. Trudne życiowe sytuacje pomiędzy nimi nie powinny jednak rzutować na kwestie opieki nad dzieckiem. Jeśli drugi z rodziców utrudnia kontakty z dzieckiem, nie czekaj – podejmij odpowiednie kroki prawne, które pozwolą uregulować Twoją sytuację w zakresie kontaktów z dzieckiem.